Instellingen Windows 10: onderdeel Toegankelijkheid

Deze pagina bevat informatie over het onderdeel Toegankelijkheid van het venster Instellingen, onderverdeeld over de groepen Gezichtsvermogen, Gehoor en Interactie.

Sub Beeldscherm

Sub Beeldscherm bevat de opties Tekst groter maken en Alles groter maken om de grootte van tekst, apps, vensters e.d. aan te passen. Denk hierbij aan de vaste elementen zoals menubalken in app-vensters, venster Instellingen, de Windows Verkenner e.d. Een verademing als de ogen niet meer zo goed zijn, en de resolutie van het scherm hoog is! Ga er wel voorzichtig mee om, een groter lettertype neemt nu eenmaal meer ruimte in beslag waardoor je het risico loopt dat teksten niet meer helemaal passen. Als alternatief kan ook de ingestelde resolutie worden verlaagd en/of de schaalgrootte worden aangepast, zodat álles op het scherm groter wordt weergegeven. Dit gaat via Instellingen, onderdeel Systeem, sub Beeldscherm.

Met de optie Alles helderder maken is de helderheid van de weergave bij apparaten met een eigen beeldscherm (zoals een laptop of tablet) naar wens aan te passen. Bij deze sub zijn tevens de Windows-animaties (oftewel de overgangseffecten tussen de verschillende schermen), de transparantie (van het startmenu, actiecentrum, e.d.), het automatisch verbergen van de schuifbalken en de bureaubladafbeelding uit te schakelen. Worden de Windows-meldingen in het systeemvak te kort weergegeven om ze fatsoenlijk te kunnen lezen, verhoog dan het aantal seconden bij de optie Meldingen weergeven gedurende.

Sub Muisaanwijzer

Bij sub Muisaanwijzer kan de stijl, kleur en grootte van de muisaanwijzer worden aangepast. In geval van een aanraakscherm kan bij Aanraakfeedback wijzigen de visuele feedback bij aanraken worden uitgezet, of juist extra worden benadrukt (de aanraakfeedback zorgt ervoor dat het net lijkt of het scherm bij aanraking licht wordt ingedrukt).

Sub Tekstcursor

Deze sub bevat instellingen voor de weergave van de tekstcursor. Soms is het lastig om de cursor snel terug te vinden, bijvoorbeeld op een pagina gevuld met tekst. Door de optie Tekstcursorindicator inschakelen te activeren, krijgt de tekstcursor aan de boven- en onderkant een opvallend felgekleurd bolletje zodat deze goed opvalt. De toegevoegde waarde van de optie Dikte van de tekstcursor wijzigen is beperkt.

TIP: Het knipperen van de cursor maakt het eenvoudig te achterhalen waar deze zich bevindt. Leidt het echter af dan kan je deze optie ook uitschakelen via het configuratiescherm, onderdeel Toetsenbord, schuifbalk Knippersnelheid van aanwijzer.

Sub Vergrootglas

Met de optie Vergrootglas inschakelen wordt het vergrootglas-menu geactiveerd, een nuttige tool voor slechtzienden om een gedeelte van het scherm beter leesbaar te maken of teksten hardop voor te laten lezen (het vergrootglas kan ook worden aangestuurd met de toetscombinaties Win-+ en Win-Esc). Activeer de optie Vergrootglas starten na aanmelding om het vergrootglas direct met het gebruikersaccount mee op te laten starten. Met de optie Kleuren omkeren wordt het contrast van het vergrootglas omgedraaid, sommigen vinden dit prettiger lezen. Volgens de standaard instellingen wordt het volledige scherm als vergrootglas gebruikt, persoonlijk vind ik het praktischer om hier een kleiner gebied voor te gebruiken zodat het gehele scherm zichtbaar blijft. Wijzig hiervoor bij Vergrootglasweergave wijzigen van Volledig scherm naar Vastgezet of Lens (experimenteer eventueel ook nog even met de onderliggende opties). Laat je een tekst liever voorlezen, plaats de cursor dan bij het begin van de tekst en klik op de knop Afspelen/onderbreken (in het vergrootglas-menu). Of klik op de knop Lezen vanaf hier, en vervolgens op het eerste woord van de voor te lezen tekst.

TIP: De browser Edge beschikt ook over een goede voorleesfunctie!

Sub Kleurfilters

Kleurenblind? Schakel hier dan het kleurfilter in en kies het gewenste filter om het contrast tussen specifieke kleuren te vergroten!

Sub Hoog contrast

Via de sub Hoog contrast is het contrast te wijzigen zodat de weergave op het scherm beter leesbaar is. Voor de doorsnee gebruiker niet interessant maar in geval van slechtziendheid een welkome optie!

Sub Verteller

De Verteller (ook wel Narrator genoemd) is een schermlezer die de informatie op het scherm omzet in spraak. Zodoende kan je beluisteren welke teksten, bestanden en besturingselementen op het scherm worden weergegeven. Wil je de Verteller gaan gebruiken, neem dan even de tijd om de vele instellingen te doorgronden.

Sub Audio

Bij sub Audio, optie Mono inschakelen kan de audio-uitgang op mono worden gezet zodat het geluid van het linker- en rechterkanaal worden samengevoegd. Hierdoor is slechts één oortje nodig om alles te horen, het andere oor kan dan gebruikt worden voor omgevingsgeluiden (dit is met name interessant voor mobiele apparaten). De optie Selecteren hoe visuele waarschuwingen voor meldingen worden weergegeven laat de titelbalk, het venster of het gehele scherm knipperen wanneer een systeemgeluid wordt afgespeeld.

Sub Ondertitels

Bij sub Ondertitels wordt vastgelegd hoe de ondertiteling eruit moet komen te zien (Windows 10 biedt ondersteuning voor de bestandsformaten ASS, SRT en SSA).

Sub Spraak

Met de dicteerfunctie Praten in plaats van typen (te activeren met de toetscombinatie Win-H of met de microfoon-knop op het virtuele toetsenbord) kunnen gesproken teksten snel worden ingevoegd op de plek waar de cursor zich bevindt. Daarnaast beschikt Windows over Windows Spraakherkenning (te activeren met de toetscombinatie Win-Ctrl-S) om Windows met de stem aan te sturen.

Sub Toetsenbord

Op aanraakschermen is het vrij logisch om met een schermtoetsenbord te werken, maar ook op apparaten zonder aanraakscherm kan een schermtoetsenbord handig zijn (bijvoorbeeld omdat het gewone toetsenbord even is losgekoppeld). Windows 10 bevat twee verschillende schermtoetsenborden, het eerste is te activeren via sub Toetsenbord, optie Het schermtoetsenbord gebruiken (of via de toetscombinatie Win-Ctrl-O). Maak je veel gebruik van dit schermtoetsenbord, pin hem dan direct aan de taakbalk vast met een rechter muisklik op het icoontje in de taakbalk, optie Aan taakbalk vastmaken.

Het andere schermtoetsenbord (zie onderstaande afbeelding) bevat naast de standaard toetsen ook een verzameling emoji en kaomoji (afbeeldingen gevormd door letters, cijfers en leestekens). Dit schermtoetsenbord is te openen via de snelkoppeling in het systeemvak (toe te voegen via een rechter muisklik op de taakbalk, activeer de optie Knop Schermtoetsenbord weergeven). Gebruik je een aanraakscherm en wil je dit schermtoetsenbord automatisch laten activeren wanneer een invoerveld (bijvoorbeeld de adresbalk van de browser) wordt aangeraakt, activeer dan via Instellingen, onderdeel Apparaten, sub Typen (of via de link Andere typeopties wijzigen) de optie Het schermtoetsenbord weergeven wanneer het apparaat niet in tabletmodus is en er geen toetsenbord is aangesloten. Er is overigens nog een alternatief venster met emoji, kaomoji en symbolen, deze is te openen met de toetscombinaties Win-. en Win-;.

TIP: Heb je behoefte aan tekstsuggesties bovenin het schermtoetsenbord? Deze zijn te activeren via Instellingen, onderdeel Apparaten, sub Typen, optie Tekstsuggesties weergeven tijdens het typen.

Plak- filter- en wisseltoetsen (CapsLock, NumLock en ScrollLock)

Deze sub bevat naast de optie voor het schermtoetsenbord tevens instellingen voor toetscombinaties. Is het lastig om toetscombinaties met de Shift-, Ctrl-, Alt- of Win-toets tegelijkertijd in te drukken, schakel dan de optie Plaktoetsen in zodat ze achter elkaar ingedrukt kunnen worden (in plaats van tegelijkertijd). Ontvang je graag een waarschuwingsgeluidje bij het indrukken van de CapsLock-, NumLock- of ScrollLock-toets, activeer dan de optie Wisseltoetsen. Met de optie Filtertoetsen worden per ongeluk ingevoerde korte of herhaalde toetsaanslagen genegeerd, dit is met name handig wanneer je te maken hebt met een gevoelig toetsenbord. Klik nog even door op de opties voor plak- en filtertoetsen om meer instelmogelijkheden te openen. Ontvang je graag een waarschuwingsgeluidje bij het indrukken van de CapsLock-, NumLock- of ScrollLock-toets, activeer dan de optie Wisseltoetsen.

Sub Muis

Wil je de muisaanwijzer met behulp van de pijltjes op het numerieke toetsenbord kunnen aansturen, activeer dan bij sub Muis de optie Muistoetsen inschakelen om.... Nadeel is wel dat het numerieke toetsenblok hierdoor niet meer gebruikt kan worden voor het invoeren van cijfers. De overige muisopties zijn toegankelijk via de link Andere muisopties wijzigen (deze link opent Instellingen, onderdeel Apparaten, sub Muis).

Sub Ogenbediening

Is een ogentracker geïnstalleerd dan kan Windows door middel van oogbewegingen worden aangestuurd.

© 2001-2024 - Menno Schoone - SchoonePC - Rotterdam - Privacyverklaring