25+ Tips voor de browser Microsoft Edge (hardop voorlezen, leeslijst, leesweergave,  wachtwoordbeheer)

De browser Microsoft Edge zit standaard in Windows 10. Edge is, net als de populaire browser Chrome, gebaseerd op het open source-project Chromium. Aangezien Chromium continu wordt doorontwikkeld, worden ook bij Edge regelmatig wijzigingen doorgevoerd en nieuwe functies toegevoegd.

TIP: Is Edge verwijderd of defect geraakt dan is deze opnieuw te installeren vanaf de pagina www.microsoft.com/nl-nl/edge.

Startpagina

De standaard startpagina van Edge bevat het zoekvenster van Bing, een optie voor snelkoppelingen naar uitgelichte pagina's en daaronder een overzicht met nieuwtjes van de Microsoft-nieuwspagina. De stijl van deze startpagina is aan te passen via het tandwiel (rechts bovenin de pagina), bijvoorbeeld in Informatief. Maak je liever gebruik van de zoekmachine Google, wijzig dan de standaard startpagina via de knop Instellingen en meer (knop met drie puntjes), optie Instellingen, onderdeel Tabbladen Start, Home en Nieuw, vink de optie Deze pagina’s openen aan en voeg via de knop Een nieuwe pagina toevoegen de pagina www.google.nl toe. Op dezelfde wijze kunnen extra pagina’s worden toegevoegd.

Weergave

De interface kan licht of donker worden ingesteld via de knop Instellingen en meer (knop met drie puntjes), optie Instellingen, onderdeel Uiterlijk. Met de F11-toets kan worden gewisseld tussen het gewone venster en de weergave Volledig scherm (bij volledig scherm worden de adresbalk en de favorietenbalk verborgen).

Tabbladen

Met de +-knop (rechts van de tabbladen) opent een nieuw tabblad met de startpagina van Edge. Edge bevat (nog) geen optie om een nieuw tabblad te laten openen met een zelfgekozen pagina, voorlopig kan dit alleen met een extensie als New Tab Changer (zie kader). Door middel van slepen is de volgorde van de tabbladen te wijzigen of een tabblad in een nieuw venster te openen. Links van de tabbladen staat de knop Tabblad actiemenu met enkele interessante opties. Zo kan een per ongeluk afgesloten webpagina snel weer teruggevonden worden via de optie Onlangs gesloten tabbladen. Met de optie Inschakelen verticale tabbladen worden de tabbladen aan de linkerzijde van het venster weergegeven (in plaats van bovenaan).

TIP: Sluit je Edge af dan worden alle openstaande tabbladen in één keer afgesloten. Dat kan best irritant zijn als je eigenlijk alleen het openstaande tabblad wilde afsluiten. Wil je dat Edge eerst waarschuwt voordat alle tabbladen worden afgesloten, activeer dan via de knop Instellingen en meer, optie Instellingen, onderdeel Uiterlijk de optie Vragen voordat een venster met meerdere tabbladen wordt gesloten.

Hardop voorlezen

Een bijzondere feature van Edge is het hardop voorlezen van content van websites en in PDF-bestanden. Ideaal voor dyslectici en slechtzienden, maar ook handig om het voorlezen te combineren met andere werkzaamheden! De spraakfunctie wordt als volgt geactiveerd: klik met recht op het eerste woord van de voor te lezen tekst en activeer de optie Hardop voorlezen vanaf hier. Met het activeren van de voorleesfunctie wordt een werkbalk aan Edge toegevoegd met opties voor het pauzeren, voor- of achteruit spoelen en hervatten. Via de knop Spraakopties zijn de voorleessnelheid en -stem te wijzigen.

Zoeken

Met de zoekbalk van Edge (te openen met de toetscombinatie Ctrl-F of via de knop Instellingen en meer, optie Op pagina zoeken), is de actieve pagina te doorzoeken. Voor het zoeken op internet kan je de zoekopdracht direct in de adresbalk typen, standaard wordt hiervoor de zoekmachine Bing gebruikt. Wil je deze wijzigen in bijvoorbeeld Google, pas dit dan aan via de knop Instellingen en meer, optie Instellingen, onderdeel Privacy, zoeken en services, optie Adresbalk en zoeken (onderaan de pagina), optie Zoekprogramma dat in de adresbalk wordt gebruikt.

Copilot

Met de blauwe Copilot-knop rechts bovenin het Edge-venster wordt de slimme assistent Copilot geopend, alsmede een verticale zijbalk met snelkoppelingen naar onder andere de Bing-zoekmachine, Microsoft Shopping (met bezochte webshops), hulpprogramma’s (zoals de reken- en vertaaltools), games, Microsoft 365 apps, Outlook, Drop (voor het bewaren van notities en schermafdrukken) en zelf toegevoegde apps en websites. Copilot is gebaseerd op ChatGPT en werkt met kunstmatige intelligentie (AI), hetgeen deze chatfunctie een waardevolle assistent maakt voor het beantwoorden van vragen en uitvoeren van allerhande taken. Zie de pagina over Copilot voor meer informatie.

Favorieten

Zelf geef ik er de voorkeur aan om de regelmatig geraadpleegde pagina’s snel toegankelijk te maken door ze vast te pinnen aan de werkbalk Favorieten, die direct onder de adresbalk wordt weergegeven. Dat gaat via de knop Deze pagina toevoegen aan favorieten (knop met witte ster), kies bij Map voor Werkbalk Favorieten, knop Gereed. Wil je de favorietenbalk overzichtelijk houden, plaats minder belangrijke snelkoppelingen dan in de map Andere favorieten (rechts op de favorietenbalk) door bij Map te kiezen voor de optie Andere favorieten (met de optie Andere map kiezen zijn eventueel extra mappen toe te voegen). Het verwijderen of verplaatsen van opgeslagen pagina’s gaat het eenvoudigst met een rechter muisklik op de werkbalk Favorieten, optie Favorieten beheren. Neemt de tekst bij de snelkoppelingen te veel ruimte in beslag (waardoor er maar weinig favorieten op de werkbalk passen), klik dan met rechts op een opgeslagen favoriet, optie Alleen pictogram weergeven zodat alleen nog het icoontje van de vastgepinde favoriet wordt getoond.

Snelkoppelingen naar websites

Wil je een vaak geraadpleegde website snel kunnen openen, maak deze dan als een snelkoppeling aan de taakbalk vast via de knop Instellingen en meer, optie Meer hulpprogramma's, optie Aan taakbalk vastmaken (of aan het startmenu met de optie Vastmaken aan startscherm). Zijn meerdere pagina’s van deze specifieke website geopend? Met een muisbeweging over de vastgemaakte snelkoppeling worden ze als miniatuurweergaven boven de taakbalk getoond (zoals dat ook bij aan de taakbalk vastgemaakte apps kan).

Edge heeft zelf geen optie om snelkoppelingen op het bureaublad te plaatsen, maar gelukkig is er wel een workaround (waarbij het logo van de website behouden blijft): maak de betreffende pagina vast aan de taakbalk (zoals zojuist beschreven), sluit de browser en klik vervolgens met rechts op deze snelkoppeling terwijl tegelijkertijd de Shift-toets wordt ingedrukt. Kies optie Snelkoppeling maken en druk meteen op de Enter-toets om te bevestigen (door een bug wordt dit scherm maar kort weergegeven). Desgewenst kan de website daarna weer worden losgekoppeld van de taakbalk.

Webpagina in een nieuw tabblad of venster openen

Koppelingen naar webpagina’s kunnen in een nieuw tabblad of venster worden geopend via een rechter muisklik op de link, optie Koppeling op een nieuw tabblad openen, Koppeling in een nieuw venster openen of Koppeling in InPrivate-venster openen (zie verderop voor uitleg over de InPrivate-functie).

Koppeling naar een webpagina delen

Wil je een koppeling naar een webpagina delen, kopieer het internetadres (de url) dan vanuit de adresregel van de browser met de toetscombinatie Ctrl-C en plak deze met de toetscombinatie Ctrl-V in het toe te zenden bericht. Wil je bij het delen van de pagina de aandacht op een specifiek stuk tekst laten vallen, selecteer dan de betreffende tekst, klik met rechts op de selectie, optie Koppeling naar markering kopiëren. Wordt de pagina met deze link geopend dan zal de geselecteerde tekst gemarkeerd zijn (nb: deze functie werkt niet in alle browsers).

Downloads

Bij het downloaden van een bestand verschijnt rechts bovenin de browser een melding (zie afbeelding). Via de link Bestand openen wordt de download in het bijbehorende programma geopend, en via de knop Weergeven in map (knop met mapje) wordt de Windows Verkenner met de opslaglocatie van het bestand (de map Downloads) geopend. PDF-bestanden zijn hier een uitzondering op, deze worden direct in de browser geopend, zonder ze eerst lokaal op te slaan.

Voeg eventueel de downloadknop aan de menubalk toe zodat gedownloade bestanden snel toegankelijk zijn, dit kan via de knop Meer opties (knop met drie puntjes), optie Knop downloads weergeven op werkbalk. De standaard opslaglocatie van de map Downloads is desgewenst te wijzigen via de knop Meer opties, optie Downloadinstellingen, knop Wijzigen. Wil je bij elke afzonderlijke download kunnen kiezen in welke map deze moet worden opgeslagen, activeer dan ook de optie Vragen wat er met downloads moet gebeuren. Als praktisch alternatief is het venster voor de opslaglocatie ook te openen via een rechter muisklik op een downloadlink, optie Koppeling opslaan als (dit werkt alleen voor de links op websites, niet voor die in e-mailberichten).

LET OP: De via Edge gedownloade bestanden worden door Windows-beveiliging gecontroleerd. Is het bestand mogelijk schadelijk dan wordt daar melding van gemaakt. Is deze melding onterecht (bijvoorbeeld in geval van een zelfgeïnstalleerde password recoverytool)? Schakel de realtime-beveiliging dan tijdelijk uit via Instellingen > Privacy en beveiliging > Windows-beveiliging, onderdeel Virus- en bedreigingsbeveiliging, link Instellingen beheren, optie Realtime-beveiliging.

Extensies

Wil je extra functies aan Edge toevoegen, maak dan gebruik van extensies (ook wel add-ons genoemd). Extensies zijn te installeren via de knop Instellingen en meer, optie Extensies, optie Extensies beheren, link Extensies voor Microsoft Edge ophalen (hiermee opent een pagina van Microsoft met alle voor Edge beschikbare extensies). Activeer desgewenst eerst de optie Sta extensie van andere winkels toe (links onderin het instellingenvenster) zodat ook extensies uit de goed gevulde Chrome Web Store (https://chrome.google.com/webstore) geïnstalleerd kunnen worden. Voordat een extensie wordt geïnstalleerd, vraagt Edge toestemming voor de toegang tot privacygevoelige gegevens. In de afbeelding is dit te zien voor de extensie Ghostery voor het blokkeren van advertenties en trackers (als alternatief voor of aanvulling op het aanpassen van het HOSTS-bestand).

Openen van en afdrukken naar een PDF-bestand

Edge is de standaard PDF-lezer van Windows 10, er hoeft dus geen alternatieve software meer geïnstalleerd te worden voor het lezen van PDF-bestanden (zoals Adobe Acrobat of Foxit Reader). Omdat Windows 10 tevens over een ingebouwde PDF-printer beschikt, kunnen webpagina's eenvoudig als PDF-bestand worden opgeslagen (via de knop Instellingen en meer, optie Afdrukken, printer Microsoft Print to PDF). Het is wel jammer dat de PDF-bestanden niet kunnen worden beveiligd en de kwaliteit niet kan worden aangepast, zoals dat wél met alternatieve PDF-printers kan.

Privacygerelateerde instellingen

De privacygerelateerde instellingen van Edge zijn te vinden via de knop Instellingen en meer, optie Instellingen, onderdeel Privacy, zoeken en services. Met traceringspreventie worden de bekende trackers (oftewel advertentienetwerken) geblokkeerd zodat er geen persoonlijk gemaakte advertenties meer worden weergegeven. Door deze optie te wijzigen van Gebalanceerd in Strikt worden vrijwel alle trackers geblokkeerd. Hiermee heb je de beste bescherming van je online privacy, maar loop je wel het risico dat sommige sites niet meer functioneren. Via de optie Geblokkeerde trackers is in te zien welke advertentienetwerken zijn geblokkeerd en via de optie Uitzonderingen zijn niet meer functionerende websites desgewenst voor traceringspreventie uit te sluiten.

De browsegegevens (waaronder de browsegeschiedenis, downloadgeschiedenis, cookies en vele andere zaken) kunnen worden gewist via het onderdeel Browsegegevens wissen, knop Kiezen wat u wilt wissen. Selecteer de te wissen onderdelen, alsmede het tijdsbereik (gegevens van het afgelopen uur, dag, week, maand of alle gegevens). Via de optie Selecteer wat u wilt wissen telkens wanneer u de browser sluit is in te stellen welke gegevens na elk gebruik kunnen worden gewist. Zijn er specifieke websites waarbij de cookies (en eventueel ook de cookies van derden) absoluut niet verwijderd mogen worden, geef deze dan op via optie Cookies en andere sitegegevens, knop Toevoegen (bij onderdeel Niet wissen).

Wachtwoordbeheer

Edge kan wachtwoorden voor websites opslaan in de beveiligde omgeving (kluis) van het Microsoft-account zodat deze niet meer op elk afzonderlijk apparaat ingevoerd hoeven te worden. De opgeslagen wachtwoorden zijn te beheren via de knop Instellingen en meer, optie Instellingen, onderdeel Profielen, optie Wachtwoorden (met het oog-icoontje worden wachtwoorden zichtbaar). Bij de opties Betalingsgegevens en Persoonlijke gegevens zijn ook de creditcard-gegevens en de op formulieren ingevulde adressen terug te vinden.

TIP: Zelf laat ik belangrijke wachtwoorden liever niet in de browser opslaan, ik gebruik daar liever een met een wachtwoord beveiligd Excel- of Word-bestand voor. Dit wachtwoord kan tijdens het opslaan worden aangebracht via de knop Extra (naast de knop Opslaan), optie Algemene opties, optie Wachtwoord voor openen.

Microsoft Defender Application Guard (Windows 10/11 Pro)

Microsoft Defender Application Guard is een beveiligingstool die gebruik maakt van de HyperV-virtualisatiemogelijkheden van het moederbord om Windows 10 Pro tijdens het internetten te beschermen tegen malware en andere gevaren. Hierbij wordt de browser Edge in een geïsoleerde virtuele omgeving opgestart zodat potentieel onveilige downloads geen wijzigingen kunnen aanbrengen en dus geen enkel gevaar voor het besturingssysteem vormen! Application Guard is in eerste instantie ontwikkeld voor Edge, en werkt inmiddels ook bij de Office 365-apps. Hierbij worden de van internet afkomstige Office-bestanden automatisch met de Application Guard in een virtuele omgeving geopend. Microsoft Defender Application Guard is te installeren via Instellingen > Privacy en beveiliging > Windows-beveiliging (Windows 10: Instellingen, onderdeel Bijwerken en beveiliging, sub Windows-beveiliging), optie App- en browserbeheer, onderdeel Geïsoleerde browse-omgeving, link Microsoft Defender Application Guard installeren. Is de optie Microsoft Defender Application Guard ontoegankelijk, controleer dan vanuit het UEFI/BIOS of het moederbord is voorzien van een virtualisatie-optie en of deze is geactiveerd want anders gaat het zeker niet werken (zoek daarbij naar een optie zoals VT-x, Virtualization Technology, Virtualization Extensions, SVM Mode of AMD-V).

Na een herstart van Windows is de Application Guard klaar voor gebruik. Doorloop eventueel nog de instellingen via de link Application Guard-instellingen wijzigen (eveneens bij onderdeel Geïsoleerde browse-omgeving). Hierna kan vanuit Edge een Application Guard-venster worden geopend (via Instellingen en meer, optie Nieuw Application Guard-venster) zodat vanuit een geïsoleerde virtuele omgeving veilig het internet opgegaan kan worden. Dit Application Guard-venster lijkt op het InPrivate-venster, maar heeft als extra voordeel dat de downloads, cookies, ingevoerde wachtwoorden en opgeslagen favorieten wél bewaard blijven.

InPrivate-navigatie

De InPrivate-navigatie-functie zorgt ervoor dat de tijdens een internetsessie ingevoerde gegevens niet worden opgeslagen en alle gegevens over bezochte websites (zoals cookies, tijdelijke internetbestanden, etc.) na afsluiten van Edge weer worden gewist. Zo wordt voorkomen dat andere gebruikers van de computer kunnen achterhalen welke websites zijn bezocht (in de volksmond wordt deze optie nog wel eens 'de pornoknop' genoemd...). Een InPrivate-sessie is eenvoudig te activeren via de knop Instellingen en meer, optie Nieuw InPrivate-venster. Rechts in de menubalk van het nieuw geopende Edge-venster is te zien dat InPrivate-navigatie actief is.

Problemen met Edge oplossen

Start Edge niet meer op of zijn er andere onoplosbare problemen, reset Edge dan naar de standaard instellingen of installeer hem opnieuw (download: www.microsoft.com/nl-nl/edge). Lukt het niet om een QR-code te scannen of worden pagina’s vreemd weergegeven (vallen bijvoorbeeld de helft van de letters weg), schakel dan de hardwareversnelling uit via de knop Instellingen en meer, optie Instellingen, onderdeel Systeem en prestaties, deactiveer optie Grafische versnelling gebruiken indien beschikbaar. Ook het updaten van de drivers van de grafische kaart kan helpen bij het oplossen van weergaveproblemen. De QR-code kan overigens ook onleesbaar zijn omdat de helderheid en/of het contrast van het beeldscherm te laag is, of de nachtlamp is ingeschakeld.